Jak wspierać koncentrację uwagi u dziecka?
W ostatnich latach dużym problemem u dzieci są trudności z koncentracją uwagi na wykonywanych zadaniach. Dzieci mogą przy tym być energiczne lub zamyślone, nie reagują na kierowane do nich polecenia lub nie udzielają odpowiedzi na zadawane im pytania. Jak zatem wspierać ich koncentrację?
Umiejętność skupienia się na wykonywanych czynnościach, na konkretnej rzeczy rozwija się wraz z wiekiem dziecka. Początkowo do ok. 3 r.ż. występuje tak zwana uwaga mimowolna, która wywoływana jest przez docierające do dziecka bodźce słuchowe, wzrokowe i dotykowe. Dopiero w późniejszych latach życia pojawia się uwaga dowolna, która umożliwia nam rozumieć polecenia i wykonywać zadania. Dzieci przedszkolne są w stanie skupić swoją uwagę na wykonywanych czynnościach przez okres 5-15 minut, w zależności od tego jak bardzo interesujące jest to zadanie dla dziecka. Dzieci w wieku wczesnoszkolnym są w stanie skupić się na zadaniach przez okres ok. 20-40 minut, przy czym górna granica jest możliwa do osiągnięcia jeśli dziecko coś bardzo zaciekawi.
Problemy z koncentracją uwagi wynikają w wielu czynników. Mogą być wynikiem uwarunkowań genetycznych, choroby (np. alergia), przemęczenia, niewyspania, silnych przeżyć emocjonalnych, niewłaściwej diety. W dzisiejszych czasach w dużym stopniu na problemy z koncentracją uwagi wpływ ma również nadmierne korzystanie z urządzeń multimedialnych (telewizja, tablet, komputer, telefon, zabawki interaktywne).
Co pomoże dziecku:
- Odpowiednie warunki pracy: ciche miejsce, bez włączonego telewizora, radia itp., czyste biurko, na którym znajdują się tylko najpotrzebniejsze przedmioty.
- Ruch: aktywność fizyczna na świeżym powietrzu pomoże dziecku rozładować nadmiar energii oraz zapewni odpowiednie dotlenienie organizmu.
- Odpowiednia ilość snu: jeśli dziecko nie ma zapewnionej odpowiedniej ilości odpoczynku organizm nie ma możliwości zregenerowania się, wtedy nawet drobne trudności mogą powodować frustrację u dziecka.
- Ograniczenie dostępu do urządzeń elektronicznych: ważne jest kontrolowanie czasu spędzanego przez dziecko przed telewizorem, telefonem itp., gdyż powodują one dodatkowe pobudzenie u dziecka. Należy wyznaczać określoną ilość czasu, dbać o to żeby przed snem dziecko nie miało dostępu do urządzeń multimedialnych.
- Przerwy w pracy: jeśli widzimy, że dziecko nie może się skupić na nauce, zaczyna się kręcić, należy robić krótkie przerwy w pracy polegające na krótkotrwałym ruchu.
- Odpowiednia dieta: należy dbać o to żeby dziecko zaczynało swój dzień od śniadania, ważne jest ograniczenie spożywania słodyczy. Dieta dziecka powinna być wzbogacona
o warzywa i owoce. - Ćwiczenia na koncentrację uwagi: układanie puzzli, labirynty, gry planszowe, gra memory, łamigłówki, układanki według wzoru, zapamiętywanie krótkich rymowanek, układanie klocków, czytanie książek itp.
Opracowała: Natalia Rybicka – psycholog
Bibliografia:
- Jak wspierać rozwój dziecka w wieku 6-13 lat. Natalia Minge i Krzysztof Minge. Wydawnictwo Samo Sedno. Warszawa 2013.
- https://portal.librus.pl/rodzina/artykuly/koncentracja-uwagi-u-dziecka-jak-dziala
- Jak uczy się mózg. Manfred Spitzer. Wydawnictwo PWN. Warszawa 2007r.